مقدمه

شركت هاي كوچك و متوسط فناوري در رونق اقتصادي ، توسعه فناوري و به تبع آن، كارآفريني نقش بسيار موثري دارند. توسعه اين شركتها در گرو ايجاد زير ساخت هاي لازم براي كاهش خطرپذيري آنها در دوران شروع فعاليت خود مي باشد. يكي از مهمترين اين زيرساخت ها، مراكز رشد واحدهاي فناوري است. مركز رشد واحدهاي فناوري براي كارآفرينان و واحدهاي كوچك و متوسطي كه با تكيه بر علم و فناوري داراي ايده هاي محوري قابل تجاري شدن هستند ، براي مدت چند سال اطلاعات و مشاوره هاي ضروري و نيز خدمات و تجهيزات مناسب را براي رشد و ارتقاي آنها ارائه داده و آنها را براي حضور مستقل و موثر در صحنه فناوري كشور آماده مي كند.

تاسيس مراكز رشد مطابق اين آيين نامه و با تصويب وزارت علوم ، تحقيقات و فناوري صورت مي گيرد.

در اين آيين نامه «مركز رشد واحدهاي فناوري» به اختصار «مركز رشد» ناميده مي شود.

ماده1- تعاريف

1-1 مركز رشد: مركزي است تحت مديريت متخصصين حرفه اي كه با ارائه خدمات حمايتي از ايجاد و توسعه حرفه هاي جديد توسط كارآفريني كه در قالب واحدهاي نوپاي فعال در زمينه هاي مختلف منتهي به فناوري متشكل شده اند و اهداف اقتصادي مبتني بر دانش و فن دارند، پشتيباني مي كند. اين خدمات شامل موارد زير است:

- تامين محل كار (به صورت اجاره)

- خدمات آزمايشگاهي ، كارگاهي و اطلاع رساني

- خدمات مديريتي ، حقوقي، مالي اعتباري ، پروژه يابي و بازاريابي

- آموزش هاي تخصصي ويژه و مشاوره

- ساير خدمات مرتبط با توسعه ، رشد و ارتقاي واحدهاي فناوري

1-2 سازمان موسس (متقاضي): سازماني است كه مركز رشد را تاسيس نموده و تامين اعتبارات آن را از مجاري دولتي و غير دولتي بعهده مي گيرد.

1-3 واحدهاي فناوري: واحدهاي داراي هويت حقوقي مستقل از مركز رشد بوده ك هبا توجه به اساسنامه و يا ساير اسناد قانوني در زمينه تحقيقات كاربردي و توسعه اي ، طراحي مهندسي، مهندسي معكوس ، انتقال فناوري ، ارائه خدمات تخصصي و فعاليت در جهت تجراي كردن نتايج تحقيقات فعاليت مي نمايند.

اين واحدها از جمله شامل شركتهاي خصوصي ، واحدهاي تحقيق و توسعه صنايع ، و يا مراكز تحقيقاتي وابسته به دانشگاه ه ا يا دستگاه هاي اجرايي هستند.

1-4 دوره رشد مقدماتي : دوره اي حداكثر 6 ماهه است كه در آن ، به افراد و يا گروه هاي مستعدي كه داراي ايده هاي نوآورانه صنعتي هستند، مشاوره و آموزشهاي لازم براي آشنايي با بازار ، شناسايي گروه كاري، تثبيت ايده كاري و ايجاد هويت هاي حقوقي مستقل داده مي شود. در صورت موفقيت در اين دوره مقدماتي و كسب هويت مستقل حقوقي ، واحدهاي نوپا مي توانند متقاضي اسكان رسمي در مركز رشد شوند. زمان اين دوره با تصويب مدير مركز رشد تا 9 ماه قابل افزايش است.

1-5 بخش رشد مقدماتي (Pre – Incubator): بخشي از مركز رشد است كه در آنجا دوره رشد مقدماتي برگزار مي گردد.

1-6 دوره رشد: دوره اي است حداكثر 3 ساله كه طي آن واحدهاي فناوري مستقر در مركز رشد به معيارهاي رشد يافتگي دست يافته و پس از آن از مركز رشد خارج مي شوند. زمان اين دوره با تصويب هيات امنا تا 5 سال قابل افزايش است.

ماده 2- اهداف

2-1 بستر سازي جهت تجاري كردن دستاوردهاي تحقيقاتي

2-2 ايجاد زمينه كارآفريني و حمايت از نوآوري و خلاقيت نيروهاي محقق جوان

2-3 كمك به رونق اقتصاد محلي مبتني بر فناوري

2-4 ايجاد فضاي لازم گسترش و رشد واحدهاي كوچك و متوسط دانش مدار و فناور فعال در زمينه هاي فناوري

2-5 بستر سازي جهت ايجاد فرصت هاي شغلي مناسب جهت جذب كارآفرينان و دانش آموختگان دانشگاهي در زمينه هاي فناوري

2-6 توليد و توسعه محصولات و فرآيندهاي فناوري قابل عرضه به بازار

ماده 3- وظايف

3-1 حمايت مالي از واحدهاي مستقر در مركز رشد با توجه به فعاليتهاي مندرج در بند 3-1

3-2 تلاش براي فراهم آوردن حمايت هاي قانوني جهت تسريع رشد واحدهاي مستقر در مركز رشد

3-3 ارائه خدمات و مشاوره هاي مورد نياز واحدها در راستاي تبديل ايده هاي نو ه محصولات قابل تجاري شدن و تجاري سازي آنها

3-4 نظارت بر روند رشد واحدهاي و تجليل مستمر دستاوردها با هدف افزايش كارائي مركز رشد

3-5 نظارت بر فعاليت هاي واحدهاي فناوري در تحقق ايده محوري آنها

3-6 ايجاد بخش رشد مقدماتي در صورت نياز

تبصره – انجام فعاليت هاي زير توسط مراكز رشد ممنوع است:

1- مشاركت در سهام واحدهاي فناوري (مستقر در مركز رشد)

2- استخدام هيات علمي

3- انعقاد و اجراي قراردادهاي پژوهشي به استثناء موارد زير:

- پروژه هاي مطالعاتي در زمينه بهبود و توسعه مراكز رشد

- پروژه هايي كه به صقد ارجاع به واحدهاي فناوري مستقر در مركز رشد منعقد مي شود.

ماده 4- ويژگي هاي مراكز رشد

4-1 داراي ارتباط علمي با دانشگاه ها و مراكز تحقيقاتي

4-2 مستقر در يك پارك علمي و فناوري يا نزديك به ساير مراكز علمي و فناوري

4-3 داراي فضاهاي انعطاف پذي ربا دانشگاه ها و مراكز تحقيقاتي

4-4 داراي حوزه ستادي كوچك و مديريت با تجربه

4-5 داراي توان تدارك امكانات و خدمات با رازش افزوده بالا

ماده 5- اجزاء در مراكز رشد

5-1 بخش رشد مقدماتي

5-2 واحدهاي فناوري

5-3 واحدهاي ارائه كننده خدمات عمومي و تخصصي

5-4 ستاد مديريتي

5-5 مشاورين

5-6 شعب يا دفاتر سازمان هاي حمايت كننده مالي

ماده 6- معيارهاي تاسيس مراكز رشد

براي ايجاد يك مركز رشد، معيارها و شرايط زير تعيين كننده خواهد بود:

6-1 فضاي فيزيكي : فضاي فيزيكي اوليه برا يراه اندازي مركز به سماحت حداقل 1500 متر مربع است كه جهت موارد زير مورد استفاده قرار مي گيرد:

- استقرار حداقل 10 واحد فناوري (حداقل 800 متر مربع)

- استقرار مجموعه هاي خدماتي

- استقرار حوزه ستادي

- تخصيص فضهاي عمومي

- تخصيص فضهاي كارآگاهي و آزمايشگاهي

6-2 تاسيسات پايه: حداقل تاسيسات پايه مركز رشد عبارتست از: آب ، برق، گاز، تلفن، شبكه

6-3 سرمايه اوليه:حداقل سرمايه اوليه مورد نياز براي ايجاد مركز رشد واحدهاي فناوري در دو سال اوليه عبارتست از سرمايه لازم براي:

- ارائه خدمات عمومي به 10 واحد فناوري

- حمايت از ايده هاي محوري 10 واحد فناوري

- ارائه خدمات تخصصي و فني پايه

- تامين سيستم ستادي و مديريتي

6-4 ويژگي هاي منطقه: شرايط و توان منطقه براي تاسيس مركز رشد واحدهاي فناوري عبارتست از:

- وجود دانشگاه يا مراكز آموزش عالي توانمند

- وجود امكانات تخصصي متناسب با زمينه فعاليت مركز رشد توان بالفعل . يا بالقوه صنعتي و اقتصادي منطقه براي فعاليت كارآفرينان

- وجود تقاضا ونياز از جانب بخش خاي توليدي و صنعتي براي تحقيقات توسعه ا ي

- وجود درصد مناسب دانش آموختگان بومي مرتبط

- دسترسي به امكانات شهري

6-5 ستاد مديريتي: لازم است ستاد مديريتي مركز رشد شرايط زير راد اشته باشد:

- تجربه كافي در امر تحقيقات توسعه اي

- آشنايي با ساختارهاي فني و اقتصادي جامعه

- آشنايي با كاركرد بخش خصوصي

- آشنايي با مباني مراكز رشد

- توانايي در ارزيابي ايده ها و گروه هاي كاري و شناخت كارآفرينان دسترسي به مشاوران تخصصي و مديريتي

ماده 7- مراحل درخواست و صدور موافقت اصولي براي تاسيس مركز رشد

اعطاي مجوز تاسيس مركز رشد در دو مرحله اعطاي موافقتا صولي و اعطاي قطعي با تصويب كميته تخصصي فناوري انجام م يگيرد.

مراحل صدور موافقت عبارتنداز:

7-1 انجام مطالعات اوليه و امكان سنجي توسط سازمان موسس و تهيه گزارش توجيهي

7-2 تكميل كاربرگ درخواست تاسيس مركز رشد توسط بالاترين مقام اجرائي سازمان موسس

7-3 ارائه گزارش توجيهي به انضمام كاربرگ تكميل شده درخواست تاسيس به معاونت فناوري وزارت علوم ، تحقيقات و فناوري

7-4 ارزيابي و جمع بندي نظرها براساس دستورالعمل صدور موافقتا صولي توسط هيات ارزيابي مستقر در معاونت فناوري وزارت علوم تحقيقات و فناوري ، طي دو مرحله مقدماتي و نهائي ودر محدود زماني حداكثر 4 ماهه

7-5 اعلام نتيجه بررسي به سازمان موسس و در صورت تاييد ، صدور مجوز تاسيس (موافقتا صولي) از طرف معاونت فناوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري

تبصره – مدت اعتبار موافقت هاي اصولي صادره حداكثر سه سال خواهد بود و متقاضيان لازم است بلافاصله پس از اخذ موافقتا صولي نسبت به احراز تدريجي شرايط لازم جهت اخذ موافقت قطعي (مندرج د رماده 18) اقدام نمايند، بديهي است كه در صورت عدم احراز شرايط صدور موافقت قطعي در زمان مقرر، موافقتا صولي لغو خواهد گرديد.

ماده 8- وظايف سازمان موسس پس از اخذ موافقت اصولي

دراندگان موافقتا صولي جهت احراز شرائط لازم براي اخذ موافقت قطعي، لازم است بلافاصله پس از دريافت موافقت اصولي نسبت به انجام موارد زير اقدام نمائيد:

8-1 تنظيم و پيشنهاد اساسنامه مركز رشد ظرف مدت 3 ماه جهت تصويب در گروه كار تخصصي فناوري

8-2 تنظيم و ارائه برنامه 3 ساله مركز رشد به معاونت فناوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري جهت بررسي ، حداكثر پس از سه ماه ، شامل بخش هاي آماده سازي ساختمان ، راه اندازي سيستم ارائه خدمات، پذيرش و اسقرار واحدهاي و نظام ارزيابي واحدها د رقالب كاربرگ هاي پيش بيني شده

8-3 پيش بيني منابع مالي مستمر (دولتي و غير دولتي) براي ادامه فعاليت هاي مركز رشد

8-4 راه اندازي مجموعه هاي ستادي و خدماتي مطابق برنامه مصوب

تبصره – براي درخواست موافقت قطعي، مجموعه هاي ستادي و خدماتي بايد حداقل 18 ماه كاركرد عملي داشته باشند.

8-5 پذيرش و استقرار واحدهاي فناوري برگزيده و هدايت ونظارت بر رشد آنها

تبصره- براي درخواست موافقت قطعي ، لازم است واحدهاي فناوري مستمر در مركز رشد حداقل 12 ماه فعاليت داشته باشند.

8-6 ارائه گزارش عملكرد مركز رشد و واحدهاي مستقر در دوره هاي 6 ماهه به معاونت فناوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري جهت ارزيابي در قالب كاربرگ هاي پيش بيني شده

تبصره- پوابط ارزيابي دوره اي فعاليت هاي مراكز رشد توسط معاونت فناوري وزارت علوم ، تحقيقات و فناوري تهيه و به تصويب كميته تخصصي فناوري خواهد رسيد.

ماده 9- مراحل درخواست و صدور موافقت قطعي

9-1 ارائه تقاضاي تبديل موافقتا صولي به موافقت قطعي از سوي بالاترين مقام اجرائي سازمان موسس به معاونت فناوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري به هماره كليه مدارك لازم در قالب كاربرگ هاي پيش بيني شده

9-2 ارزيابي تقاضاي تبديل موافقت اصولي به موافقت قطعي بر اساس دستورالعمل مصوب كميته تخصصي فناوري وزرات علوم، تحقيقات و فناوري توسط هئيت ارزيابي مستقر در معاونت فناوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در محدوده زماني حداكثر 4 ماهه

تبصره – كليه مراكز رشد پس از دريافت موافقت قطعي نيز، توسط معاونت فناوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري مورد ارزيابي .دوره اي قرار مي گيرند ، نتايج اين ارزيابي هاي در صورت مثبت نبودن عملكرد مركز رشد مي تواند منجر به لغو موافقت قطعي گردد.

ماده 10- اين آيين نامه در 10 ماده و 6 تبصره در تاريخ 17/12/81 در شوراي گسترش آموزش عالي به تصويب رسيد.